Κ Ε Φ Α Λ Α Ι Ο    Τ Ε Τ Α Ρ Τ Ο :    Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ο Σ    Τ Η Σ Κ Ρ Ι Σ Η Σ Τ Ο Υ    Β Υ Ζ Α Ν Τ Ι Ο Υ

( 1 0 2 5 - 1 4 5 3 )

1. Οι Σταυροφορίες και οι συνέπειές τους για το Βυζάντιο
2. Οι σταυροφορίες και η πρώτη άλωση της Πόλης

α. Ορισμός και παράγοντες:

• Σταυροφορίες: 🠚 κίνηση που εκδηλώθηκε στη Δύση, τον 11ο αιώνα.

🠚 προήλθε από πρωτοβουλία παπών.

🠚 απέβλεπε στην απελευθέρωση του Παναγίου Τάφου και των Αγίων Τόπων (είχαν κατακτηθεί από Σελτζούκους το 1077).

⚫   Παράγοντες σταυροφοριών:

1. Η φημολογία     για     ωμότητες     Αράβων    και    Τούρκων    κατά           των προσκυνητών.
2. Τα οικονομικά προβλήματα της Δύσης.
3. Το κάλεσμα για βοήθεια του Αλεξίου Α΄ Κομνηνού προς ηγεμόνες της Δύσης.

β. Οι τρεις πρώτες σταυροφορίες:

⚫   Α΄ σταυροφορία (1096-1099):

• 1095: Κλερμόν (Γαλλίας) - πάπας Ουρβανός Β΄ 🠚 κήρυξη σταυροφοριών.
• Χαρακτήρας: θρησκευτικός.

-  Δύο φάσεις:

α. Πρώτη φάση: Ανοργάνωτες λαϊκές μάζες 🠚 εξολοθρεύτηκαν από τους Τούρκους.

β. Δεύτερη φάση: εκστρατεία φεουδαρχών:

🠚 νίκησαν τους Τούρκους.

🠚 ανέκτησαν τα εδάφη της δυτικής Μ. Ασίας.

🠚 τα παραχώρησαν στο Βυζάντιο.

🠚 ίδρυσαν ηγεμονίες και κρατίδια (στη Συρία και Παλαιστίνη).

• Συμπεριφορά στρατιωτών: μαχητικότητα και θρησκευτικό πάθος.
  • Β΄ και Γ΄ σταυροφορία: 🠚 δεν επέτυχαν.
• Έμμεση συνέπεια Γ΄ σταυροφορίας 🠚 απώλεια Κύπρου.
• 1191: 🠚 Ριχάρδος Λεοντόκαρδος 🠚 κατάληψη Κύπρου.
• 1192: 🠚 Ριχάρδος Λεοντόκαρδος 🠚 παράδοση στο φράγκο Γουίδο Λουζινιάν.
• Κύπρος: 🠚 4 αιώνες υπό την εξουσία των Δυτικών.

γ. Η τέταρτη σταυροφορία:

• Κίνητρα: υλικά.
• Αρχικός στόχος: Αίγυπτος και Συρία.
• Παρέκκλιση 🠚 κατάληψη Κωνσταντινούπολης (1204).