Μάθημα : Φυτοπροστασία

Στο κεφάλαιο αυτό θα μάθουμε για την μορφοογία, τον παλλαπλασιασμό και την παθογένεια των φυτοπαρισιτικών μυκήτων.

Οι μύκητες ειναι μικροσκοπικοί οργανισμοί, το σώμα τους ονομάζεται Θαλλός και αποτελείται απο λεπτά νημάτια που ονομάζονται υφές. Το σύνολο των υφών αποτελούν το μυκήλιο.

Πολλαπλασιάζονται εγγενώς (με ένωση πηρύνων) και αγενώς (χωρίς ένωση πυρήνων)

Παθογένεια ονομάζουμε την ικανότητα των μυκήτων να προκαλούν ασθένειες στα φυτά. 

Τα στάδια μιας μυκητολογικής ασθένειας είναι:

• Η επαφή
• Η είσοδος
• Η μόλυνση
• Η επώαση
• Η εκκόλαψη

Τα φυτα αντιστέκονται στην επίθεση των μυκήτων με μηχανισμούς αντοχής:

• Μορφολογικά-φυσικά χαρακτηριστικά (στρώμα κεριού, πάχους κυτταρικού τοιχώματος κ.α.)
• Χημικά χαρακτηριστικά (τοξικές ενώσεις κ.α.)
• Ιστολογικοί-βιοχημικοί μηχανισμοί (χιτινάσες, κυτταρινάσες κ.α.)
• Αντίδραση υπερευπάθειας (αυτοκτονία μολυσμένων κυττάρων...)

Παραδείγματα μυκητολογικών ασθενειών: 

Η βερτισσιλίωση της ελιάς

Ο περονόσπορος του αμπελιού

Ο βοτρύτης των κηπευτικών

Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούμε με τα βατήρια.

Τα βακτήρια ειναι μονοκύτταροι μικροοργανισμοί χωρίς πυρηνική μεμβράνη. Δεν έχουν μιτοχόνδρια και ενδοπλασμικό δίκτυο και τα κυτταρικά τοιχώματά τους έχουν μουρεΐνη. Εχουν σχήμα ραβδοειδές και τα περισσότερα έχουν ευτόνομη κίνηση.

Παραδείγματα Βακτηριολογικών Ασθενειών

• Καρκίνος των πυρηνόκαρπων
• Το βακτηριακό έλκος της τομάτας
• Η φυματίωση της ελιάς

Οι ιοί είναι υπερμικροσκοπικές παθογόνες οντότητες που μπορούν να παρατηηθούν μόνο σε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο.

Αποτελέντουν απο μια ή περισσότερες αλυσίδες νουκλεϊκών οξέων και περιβάλλονται απο ένα κάλυμα πρωτεΐνης που ονομάζεται καψίδιο.

Ονοματα ιώσεων: οι ιοί παίρνουν το όνομα τους απο τα χαρακτηριτικά συμπτώματα που προκαλούν στο φυτό που πρωτοεμφανίστηκαν και περιγράφτηκαν. π.χ. ιος του μωσαϊκού του καπνού, (Tabamovitus= tabacco - mosaic-virus)

Η μετάδοση των ιών 

Με το φυτικό υλικό

• Με σπόρους
• Με αγενές πολλαπλασιαστικό υλικό
• Με εμβολιασμό

Μηχανική μετάδοση

• Με το φυτικό χυμό

Με έντομα ή ακάρεα

• Μυζητικά

Με νηματώδεις

• Xiphinema

Με μύκητες

• Ριζομανία των ζαχαρότευτλων

Παραδείγματα ιολογικών ασθενειών

1. ιός του μωσαϊκού της αγγουριάς
2. ιός της ευλογιάς των πυρηνόκαρπων
3. ιός του μολυσματικού εκφυλισμού της αμπέλου

• Κλιματικοί παράγοντες

Παγετός

Καυσωνας

Χαλάζι

Άνεμος

• Εδαφικοί παράγοντες

Τροφοπενίες (έλλειψη)

τοξικότητες (περίσσεια)

• Τοξικές ουσίες της ατμόσφαιρας (Ρύποι)

Ο₃ (Οζον)

PAN (Νιτρικό ακετύλιο)

SO₂ (Διοξείδιο του θείου)

NO₂ (Διοξείδιο του αζώτου)

HF (Υδροφθόριο)

Στο κεφάλαιο αυτό θα ασχοληθούμε με:

6.1 Μορφολογία - Βιολογία  -Ταξινόμηση

6.2 Βασικά γένη 

Εργαστηρίο

Ασκηση 1: Συλλογή νηματωδών σκωλήκων απο το έδαφος Πατήστε εδώ για να δείτε την εκτέλεση της άσκησης

Άσκηση 2: Παρατήση νηματωδών στο στερεοσκόπιο και μικροσκόπιο 

Υλικό αναφοράς από το βιβλίο σελ. 85-96