Ακολουθούν παραδείγματα ερωτήσεων πηγών για τον Β΄ ελληνικό αποικισμό.

Με βάση το παράθεμα που ακολουθεί και τις ιστορικές σας γνώσεις να εξηγήσετε τις αιτίες που οδήγησαν στο δεύτερο ελληνικό αποικισμό.

Ο Όμηρος τοποθέτησε σε θάλασσες και σε στεριές που βρίσκονται δυτικά από την Ελλάδα τις πιο οδυνηρές από τις περιπέτειες του Οδυσσέα: καταιγίδες και θύελλες, ναυάγια και καταποντισμούς σε απέραντες υγρές εκτάσεις· συναντήσεις με τους άγριους και ανθρωποφάγους Κύκλωπες και Λαιστρυγόνες, με τέρατα, όπως η Χάρυβδη, η Σκύλλα, οι Σειρήνες, με επικίνδυνους θεούς, όπως η Κίρκη· ακόμη και την κάθοδο στον Άδη. Οι περιγραφές των καθαρά φυσικών φαινομένων απηχούν χωρίς άλλο εμπειρίες ναυτικών που είχαν αρχίσει να διασχίζουν το Ιόνιο, να περνούν το στενό της Μεσσήνης [το στενό μεταξύ Σικελίας και νότιας Ιταλίας] και να εισχωρούν στην Τυρρηνική [η θάλασσα δυτικά της ιταλικής χερσονήσου]· οι άλλες αφηγήσεις εκφράζουν την ψυχική διέγερση των πρώτων θαλασσοπόρων που διακινδύνευαν σε άγνωστες μακρινές θάλασσες και ακτές αντιμετωπίζοντας βίαια φυσικά στοιχεία και ξένους απολίτιστους λαούς.

Σακελλαρίου, Μιχ. Εθνική και πολιτική ανασύνταξη (1125-700 π.Χ.), Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, τομ. 3, σελ. 6

Με βάση το παράθεμα που ακολουθεί να αναφέρετε 3 συνέπειες του β΄ ελληνικού αποικισμού στον πολιτιστικό τομέα.

Αξιόλογα ήταν τα αποτελέσματα της αποικιακής εξάπλωσης στον πολιτιστικό τομέα. Οι Έλληνες ήρθαν σε κατευθείαν επαφή με άλλους λαούς και τους μετέδωσαν το δικό τους τρόπο ζωής, τη σκέψη και τα πολιτιστικά τους επιτεύγματα. Το ελληνικό αλφάβητο π.χ. μεταδόθηκε από την αποικία Κύμη στους λαούς της Ιταλίας. Αντίστροφα και οι Έλληνες δέχτηκαν ορισμένες επιδράσεις από τους λαούς που γνώρισαν με τον αποικισμό. Τέλος, τα μακρινά θαλασσινά ταξίδια και η αντιμετώπιση κάθε λογής κινδύνων έπλασαν το χαρακτήρα των Ελλήνων τολμηρό και ανεξάρτητο και τους διαπότισαν με μια βαθιά αγάπη για την ελευθερία.

Με βάση το παράθεμα και τις ιστορικές σας γνώσεις να εξηγήσετε α) γιατί η δουλεία ήταν πολύ βασική για τον ελληνικό πολιτισμό και β) πως σχετίζεται η δουλεία με τον β΄ ελληνικό αποικισμό.

Σε πολύ γενικές γραμμές, η δουλεία ήταν κάτι βασικό για τον ελληνικό πολιτισμό, με την έννοια ότι η κατάργησή της και η αντικατάστασή της από την ελεύθερη εργασία, αν είχε περάσει από το νου κανενός να προχωρήσει σε τέτοιες καινοτομίες θα σήμαιναν την αποδόμηση ολόκληρης της κοινωνίας και την εκμηδένιση του ελεύθερου χρόνου των ανώτερων τάξεων της Αθήνας και της Σπάρτης. Ο μέσος Αθηναίος είχε βαθιά ριζωμένη την πεποίθηση ότι ένας ελεύθερος άνθρωπος ήταν αδύνατο να εργάζεται έχοντας κάποιον άλλον άμεσο αφεντικό του. Είναι αλήθεια ότι και ελεύθεροι και δούλοι απασχολούνταν στις περισσότερες μορφές του εμπορίου και της βιοτεχνίας· η απομάκρυνση όμως των δούλων από τα έργα αυτά θα συνεπαγόταν μια εξαιρετικά άβολη αναδιοργάνωση της εργασίας.

Antony Andrewes, Αρχαία ελληνική κοινωνία, ΜΙΕΤ, σελ. 203 (ελαφρά διασκευασμένο)