1.Ποια  σημασία  εκφράζουν  οι διαρθρωτικές  λέξεις μέσα  σε πλαίσιο; β] Να  τις αντικαταστήσετε  με ισοδύναμες  
Στην ιστορία της λογοτεχνικής δημιουργίας έχει αποδειχτεί ότι κάθε έργο που εμφανίζεται ανθεκτικό στο πέρασμα του χρόνου οφείλει τη δυνατότητά του αυτή στη μυστηριώδη «ακτινοβολία» που εκπέμπει και στα ενδιαφέροντα μηνύματα που περικλείει. Ένα τέτοιο έργο αποτελεί σε κάθε εποχή μια πρόκληση για μελέτη και ανίχνευση   των σημασιών και των νοημάτων που κρύβονται πίσω από τη γλωσσική του δόμηση. Τα λεγόμενα «κλασικά έργα» έχουν ως αφετηρία τους κάποιο συγκεκριμένο και περιορισμένο τοπικά και χρονικά γεγονός. Παρόλα  αυτά , κατορθώνουν να το καταστήσουν παγκόσμιο σύμβολο και πανανθρώπινη υπόθεση. Με τον  τρόπο αυτό,  ξεπερνούν τους φραγμούς του χώρου και του χρόνου στο πλαίσιο των οποίων δημιουργήθηκαν και μορφοποιήθηκαν. Με λίγα λόγια, αξιόλογοι λογοτέχνες είναι εκείνοι που διαθέτουν την ικανότητα να στηρίζονται σε ένα απλό γεγονός, σε μια καθημερινή ιστορία, αλλά να την προβάλλουν με ιδιαίτερο τρόπο και να της δίνουν μια τέτοια διάσταση που να συγκινεί τους ανθρώπους όλων των τόπων και όλων των εποχών
 
2.       Να  εξηγήσετε  τη  χρήση  :α] της παρένθεσης   β]των εισαγωγικών, στα σημεία  που υπογραμμίζονται στο κείμενο  [3 ]
Άλλο χαρακτηριστικό των εφήβων είναι η δυσπιστία και η αμφισβήτηση των παραδοσιακών αξιών και αρχών και η έντονη κριτική τους. Και η αμφισβήτηση αυτή των αξιών από τον έφηβο σήμερα γίνεται ακόμη πιο δραματική γι' αυτόν εξαιτίας της ταχύτατης μεταβολής και αλλαγής των αξιών και της μη σταθερότητας τους, όπως στο παρελθόν. Κριτικάρει τους πάντες (γονείς, δασκάλους, αξιωματούχους, συμμαθητές) και τα πάντα (θεσμούς, αξίες, ιδανικά, αρχές). Αμφισβητεί τις αντιλήψεις και τις πεποιθήσεις των ώριμων και γενικά της παράδοσης, που τις θεωρεί καθυστερημένες, ξεπερασμένες και προτείνει για πολλά θέματα και προβλήματα δικές του λύσεις. Ενώ όμως από τη μια είναι αντιδογματικός και «χτυπά» τις αυθεντίες και το «κατεστημένο», από την άλλη ψάχνει νέα πρότυπα και ιδανικά και γίνεται οπαδός νέων ιδεολογιών, τις οποίες υπερασπίζεται με φανατισμό.
 
3. Στην  παράγραφο  που  ακολουθεί   [ Γ ]  :
α.       Να διακρίνετε  τα δομικά  στοιχεία  της  παραγράφου 
β.       Τι εκφράζουν οι διαρθρωτικές  λέξεις  που βρίσκονται μέσα  σε πλαίσιο ; 
γ.       Να  εξηγήσετε  τη χρήση των εισαγωγικών και  της άνω και κάτω τελείας  στα σημεία  με τα έντονα γράμματα   
δ.       Ποια  λειτουργία της  γλώσσας [αναφορική –ποιητική] κυριαρχεί  στην παράγραφο; Να  τεκμηριώσετε την απάντησή  σας    
 
       Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση παιδιατρικής «Pediatrics»εκτιμάται ότι τρία στα τέσσερα παιδιά στη Βρετανία παίζουν ηλεκτρονικά παιχνίδια σε ημερήσια βάση. Περίπου το 1/3 αυτών περνά από μία ως τρεις ώρες παίζοντας, ενώ το 10-15% παίζει πάνω από τρεις, γεγονός που έχει αρνητικές επιπτώσεις. Οπωσδήποτε , το τελευταίο ερευνητικό δεδομένο αποδίδεται είτε στην έλλειψη άλλων ωφέλιμων δραστηριοτήτων ή και στην έκθεσή τους σε υλικό που έχει σχεδιαστεί για ενηλίκους. Μολαταύτα , τονίζεται ότι το ποσοστό των νεαρών που κάνουν κατάχρηση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα και ότι οι αρνητικές επιπτώσεις είναι αντίστοιχα μικρές, κάτι που υποδεικνύει πως τόσο οι μεγάλες ελπίδες όσο και οι μεγάλοι φόβοι για τα ηλεκτρονικά παιχνίδια είναι μάλλον υπερβολικοί. Την ίδια  στιγμή, υπογραμμίζεται ότι άλλοι παράγοντες διαδραματίζουν σημαντικότερο ρόλο στη συμπεριφορά  των παιδιών. Για  παράδειγμα: το κλίμα στην οικογένεια του παιδιού, το αν βιώνει στερήσεις ή η κατάσταση στο σχολείο.
 
4. Στην  παράγραφο  που  ακολουθεί   [ Δ]  :
α.       Να αναγνωρίσετε  έναν  τρόπο ανάπτυξης   
β.       Να  εξηγήσετε  τη σκοπιμότητα  της  διπλής παύλας στο σημείο με τα έντονα  γράμματα      
γ.     Με ποιο  τρόπο, κυριολεκτικά ή μεταφορικά, χρησιμοποιείται η γλώσσα  στα υπογραμμισμένα χωρία του κειμένου;   
δ.  Με το  β’  συνθετικό  των παρακάτω λέξεων να σχηματίσετε  μία σύνθετη λέξη  :α] υποτάσσουν: ..........................β]θεοκρατικό: ..........................γ]επαγγέλματος: .............................δ]εξουσία: ...............................ε]πολύτιμη: ...............................    [5   μονάδες]
ε.       «Σε δεύτερο επίπεδο, η ελευθερία αντιτίθεται στη σκλαβιά, στην τυραννία, στον εξαναγκασμό» : Να  εξηγήσετε  τη χρήση του κόμματος  μετά  τη λέξη «επίπεδο» [1 μονάδα ]
 
Σε δεύτερο επίπεδο, η ελευθερία αντιτίθεται στη σκλαβιά, στην τυραννία, στον εξαναγκασμό. Η ζωή στην κοινω­νία προϋποθέτει κοινούς κανόνες, αλλά αυτοί οι κανόνες μεταβάλλονται ανάλογα με το καθεστώς στο οποίο ζού­με. Σε ένα θεοκρατικό καθεστώς τα άτομα δεν έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν ελεύθερα τη θρησκεία τους. Σε μια δικτατορία θα τιμωρηθούν, αν αντιταχθούν στις αποφάσεις της κυβέρνησης. Σε ολοκληρωτικό καθεστώς τα άτο­μα πρέπει να υποτάσσουν στην εξουσία όχι μόνο την επιλογή του τόπου κατοικίας ή του επαγγέλματος τους -για να μην αναφερθούμε στις πολιτικές επιλογές- αλλά ακόμη και τις φιλίες και τους έρωτές τους. Οι φιλελεύθερες δημοκρατίες όμως εκκινούν από την αρχή ότι κάθε άτομο διαθέτει μια ιδιωτική σφαίρα, στην οποία καμιά εξουσία -ακόμα κι αν είναι εντελώς νόμιμη- δεν μπορεί να διεκδικεί δικαιώματα. Η ατομικότητα του κάθε πολίτη είναι πο­λύτιμη. Και ως τέτοια πρέπει να προστατεύεται.
 
5. Στην  παράγραφο  που  ακολουθεί   [Ε]  :
α.       Με  ποιο τρόπο, επαγωγικά ή παραγωγικά, καταλήγει ο συγγραφέας στο συμπέρασμα  «Οι οικολογικές καταστροφές   είναι το τίμημα    που οι υποανάπτυκτοι    οφείλουν να πληρώσουν   για την ανάπτυξή τους»; Να αιτιολογήσετε την απάντησή  σας     
β.       «Δεν είναι το  χέρι της άκαρδης μοίρας    που προκάλεσε  τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή   μετά την έκρηξη    του πυρηνικού αντιδραστήρα     στο Τσέρνομπιλ .  Δεν είναι το  χέρι     του εκδικητή Θεού , αλλά  του ανθρώπου»: Ποιος τρόπος πειθούς  αξιοποιείται στο συγκεκριμένο χωρίο; Να αιτιολογήσετε την απάντησή  σας 
γ.       Να  εξηγήσετε  τη σκοπιμότητα  της  χρήσης  των εισαγωγικών  στα σημεία  που υπογραμμίζονται στην παράγραφο  [3   μονάδες]
.................................................................................................................................
δ.       Να  εντοπίσετε στο κείμενο τρία  παραδείγματα μεταφορικής χρήσης της γλώσσας και να  εξηγήσετε  τη σκοπιμότητα της χρήσης τους     [4 μονάδες : 3 +1  ]
................................................................................................................................
 
     Ένα  ποτάμι  κυλάει  στις χώρες  των Βαλκανίων   κουβαλώντας τον θάνατο . Ένας  «φονιάς»  ανεξέλεγκτος   σκοτώνει  ό, τι   βρει στο   διάβα  του. Το κυάνιο   αφού νέκρωσε    τον Τίσα   χύθηκε στα νερά  του Δούναβη , ενός ποταμού  ήδη θανάσιμα   πληγωμένου   από τα συντρίμμια    των γεφυρών  , σε μία ερημωμένη χώρα , τη Σερβία , από τις ανθρωπιστικές  βόμβες του «ΝΑΤΟ».    Δεν είναι το  χέρι της άκαρδης μοίρας    που προκάλεσε  τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή   μετά την έκρηξη    του πυρηνικού αντιδραστήρα     στο Τσέρνομπιλ .  Δεν είναι το  χέρι     του εκδικητή Θεού , αλλά  του ανθρώπου . Δεν είναι  υπεύθυνοι οι «καθυστερημένοι»  Ρουμάνοι για τη διαρροή του  κυανίου από το εργοστάσιο   χρυσού  της  Μπάια Μάρε , αλλά   οι πολιτισμένοι   και τεχνολογικά    αναπτυγμένοι   Αυστραλοί    ιδιοκτήτες  του χρυσωρυχείου. Και δεν είναι    δυστύχημα , αλλά   υπολογισμένος  κίνδυνος . Στα  υποανάπτυκτα Βαλκάνια   οι  κανόνες ασφαλείας   που ισχύουν   για τις   πολυεθνικές  του   αναπτυγμένου κόσμου  είναι συνάρτηση  του μέγιστου    κέρδους  και  του ελάχιστου κόστους . Τα αφεντικά  των γαλλικών , γερμανικών , βρετανικών , ιταλικών , αμερικανικών και καναδικών   εταιρειών απαιτούν πλήρη ελευθερία  για  να  επενδύσουν   τα ανθρωπιστικά  τους κεφάλαια . Και έχουν πλήρη ασυδοσία . Κανείς  δεν θα πάει φυλακή  για τον εκ προμελέτης   φόνο των υδάτων . Οι οικολογικές καταστροφές   είναι το τίμημα    που οι υποανάπτυκτοι    οφείλουν να πληρώσουν   για την ανάπτυξή τους .