Μάθημα : ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (Β1,Β2)
Κωδικός : 1001090301
ΕΝΟΤΗΤΑ 2
Κείμενο και μετάφραση σε αντιστοίχιση
ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ
Γ' ΚΛΙΣΗ
| Ενικός αριθμός | ||
|---|---|---|
| ἡ τῆς τῇ τὴν ὦ |
δύναμι-ς δυνάμε-ως δυνάμει δύναμι-ν δύναμι |
πόλι-ς πόλε-ως πόλει πόλι-ν πόλι |
| Πληθυντικός αριθμός | ||
| αἱ τῶν ταῖς τὰς ὦ |
δυνάμεις δυνάμε-ων δυνάμε-σι(ν) δυνάμεις δυνάμεις |
πόλεις πόλε-ων πόλε-σι(ν) πόλεις πόλεις |
| Ενικός αριθμός | |
|---|---|
| ὁ τοῦ τῷ τὸν ὦ |
βασιλεὺ-ς βασιλέ-ως βασιλεῖ βασιλέ-α βασιλεῦ |
| Πληθυντικός αριθμός | |
| οἱ τῶν τοῖς τοὺς ὦ |
βασιλεῖς βασιλέ-ων βασιλεῦ-σι(ν) βασιλέ-ας βασιλεῖς |
Σε αυτή την Ενότητα θα διδαχτείτε επιπλέον τα αφωνόληκτα και τα ημιφωνόληκτα τριτόκλιτα ουσιαστικά.
1. α. Αφωνόληκτα, οδοντικόληκτα
Εφαρμόζοντας όσα γνωρίζετε για τις καταλήξεις της γ΄ κλίσης να συμπληρώσετε τις καταλήξεις που λείπουν και να τονίσετε τους τύπους:
| Ενικός αριθμός | |
|---|---|
| ἡ τῆς τῇ τὴν ὦ |
πατρίς (δ-ς) πατρίδ-ος πατρίδ-ι πατρίδ-α πατρίς (δ-ς) |
| Πληθυντικός αριθμός | |
| αἱ τῶν ταῖς τὰς ὦ |
πατρίδ-ες πατρίδ-ων πατρίσι (δ-σι) πατρίδ-ας πατρίδ-ες |
1. Αφωνόληκτα, ουρανικόληκτα, χειλικόληκτα
| Ενικός αριθμός | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ουρανικόληκτα | Χειλικόληκτα | ||||||
| ὁ τοῦ τῷ τὸν ὦ |
κόραξ (κ-ς) κόρακ-ος κόρακ-ι κόρακ-α κόραξ (κ-ς) |
ὄνυξ (χ-ς) ὄνυχ-ος ὄνυχ-ι ὄνυχ-α ὄνυξ (χ-ς) |
ἡ τῆς τῇ τὴν ὦ |
πτέρυξ (γ-ς) πτέρυγ-ος πτέρυγ-ι πτέρυγ-α πτέρυξ (γ-ς) |
ὁ τοῦ τῷ τὸν ὦ |
γὺψ (π-ς) γυπ-ὸς γυπ-ὶ γῦπ-α γύψ (π-ς) |
Ἄραψ (β-ς) Ἄραβ-ος Ἄραβ-ι Ἄραβ-α Ἄραψ (β-ς) |
| Πληθυντικός αριθμός | |||||||
| οἱ τῶν τοῖς τοὺς ὦ |
κόρακ-ες κοράκ-ων κόραξι (κ-σι) κόρακ-ας κόρακ-ες |
ὄνυχ-ες ὀνύχ-ων ὄνυξι (χ-σι) ὄνυχ-ας ὄνυχ-ες |
αἱ τῶν ταῖς τὰς ὦ |
πτέρυγ-ες πτερύγ-ων πτέρυξι (γ-σι) πτέρυγ-ας πτέρυγ-ες |
οἱ τῶν τοῖς τοὺς ὦ |
γῦπ-ες γυπ-ῶν γυψὶ (π-σι) γύπ-ας γῦπ-ες |
Ἄραβ-ες Αράβ-ων Ἄραψι (β-σι) Ἄραβ-ας Ἄραβ-ες |
2. Ημιφωνόληκτα 
Μονόθεμα - Διπλόθεμα
| Ενικός αριθμός | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Μονόθεμα | Διπλόθεμα | ||||
| ὁ τοῦ τῷ τὸν ὦ |
Ἕλλην Ἕλλην-ος Ἕλλην-ι Ἕλλην-α Ἕλλην |
ἀγών ἀγῶν-ος ἀγῶν-ι ἀγῶν-α ἀγών |
πυθμήν1 πυθμέν-ος πυθμέν-ι πυθμέν-α πυθμήν |
ἡγεμών ἡγεμόν-ος ἡγεμόν-ι ἡγεμόν-α ἡγεμών |
πνεύμων πνεύμον-ος πνεύμον-ι πνεύμον-α πνεῦμον |
| Πληθυντικός αριθμός | |||||
| οἱ τῶν τοῖς τοὺς ὦ |
Ἕλλην-ες Ἑλλήν-ων Ἕλλη-σι(ν) Ἕλλην-ας Ἕλλην-ες |
ἀγῶν-ες ἀγών-ων ἀγῶ-σι(ν) ἀγῶν-ας ἀγῶν-ες |
πυθμέν-ες πυθμέν-ων πυθμέ-σι(ν) πυθμέν-ας πυθμέν-ες |
ἡγεμόν-ες ἡγεμόν-ων ἡγεμό-σι(ν) ἡγεμόν-ας ἡγεμόν-ες |
πνεύμον-ες πνευμόν-ων πνεύμο-σι(ν) πνεύμον-ας πνεύμον-ες |
Παρατήρηση
Τα οξύτονα διπλόθεμα ενρινόληκτα σε -ων, -όνος σχηματίζουν την κλητική ενικού όμοια με την ονομαστική σε -ων, π.χ. (ὦ) ἡγεμών, (ὦ) χελιδών.
Τα βαρύτονα διπλόθεμα ενρινόληκτα σε -ων, -ονος σχηματίζουν την κλητική ενικού σε -ον, π.χ. (ὦ) πνεῦμον
Οριστική ενεστώτα και μέλλοντα μέσης φωνής βαρύτονων ρημάτων
Στη μέση φωνή το α΄ ενικό πρόσωπο της οριστικής του ενεστώτα (όπως και στη ν.ε.) και του μέλλοντα λήγουν σε -μαι. Οι καταλήξεις της οριστικής ενεστώτα της μ.φ. στην α.ε. είναι περίπου οι ίδιες με τη ν.ε. (εκτός από το β΄ ενικό πρόσωπο).
Ο μέλλοντας έχει τις ίδιες καταλήξεις με τον ενεστώτα, μόνο που προστίθεται, όπως και στην ενεργητική φωνή (βλ. Ενότητα 5), ο χρονικός χαρακτήρας -σ- πριν από τις καταλήξεις.
Σχηματισμός της οριστικής ενεστώτα και μέλλοντα
| οριστική ενεστώτα | οριστική μέλλοντα |
|---|---|
| βουλεύ-ομαι βουλεύ-ῃ (ή -ει) βουλεύ-εται βουλευ-όμεθα βουλεύ-εσθε βουλεύ-ονται |
βουλεύ-σ-ομαι βουλεύ-σ-ῃ (ή -ει) βουλεύ-σ-εται βουλευ-σ-όμεθα βουλεύ-σ-εσθε βουλεύ-σ-ονται |