Μάθημα : ΙΣΤΟΡΙΑ Γ1
Κωδικός : 1003020324
ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ
Οι αποικίες του Βορρά (1763):
Είχαν 1.000.000 περίπου κατοίκους, και μέσα σε αυτούς συγκαταλέγονταν και 40.000 μαύροι σκλάβοι.
Οικονομικές συνθήκες (όμοιες με της Δυτικής Ευρώπης):
α) αγροτική οικονομία
β) Ακμή εμπορίου
Ιδρύθηκαν τα πρώτα Πανεπιστήμια (Harvard, Yale, Princeton): διάδοση ιδεών διαφωτισμού.
Οι αποικίες του Νότου:
Είχαν 750.000 περίπου κατοίκους και από αυτούς οι 300.000 περίπου ήταν μαύροι σκλάβοι.
Η οικονομία βασιζόταν στις μεγάλες φυτείες καπνού, ρυζιού και βαμβακιού. Ιδιοκτήτες των φυτειών ήταν αποκλειστικά Ευρωπαίοι άποικοι, και η γη καλλιεργούνταν από μαύρους σκλάβους.
Οι μεγάλες πόλεις ήταν λίγες.
ΚΥΡΙΑ ΣΗΜΕΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
1.
α) Αποικίες: Δημιουργήθηκαν 13 αποικίες, στα ανατολικά παράλια της Βόρειας Αμερικής υπό αγγλικό έλεγχο.
β) Κογκρέσο: Οι Αμερικανοί (άγγλοι άποικοι) συγκάλεσαν το Κογκρέσο (συνέλευση) της Φιλαδέλφειας (Σεπτέμβριος 1774), στο οποίο συμμετείχαν αντιπρόσωποι όλων των αποικιών. Το Κογκρέσο της Φιλαδέλφειας ψήφισε τη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776
γ) Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας: Κείμενο που απηχούσε τις ιδέες του Διαφωτισμού και είχε συνταχθεί από τους Τόμας Τζέφερσον και Βενιαμίν Φραγκλίνο. Ψηφίστηκε από το Κογκρέσο της Φιλαδέλφειας στις 4 Ιουλίου
1776.
δ) Ομοσπονδία: Το σύνταγμα των ΗΠΑ ανακήρυξε τη χώρα σε ένωση (ομοσπονδία) πολιτειών. Σύμφωνα με αυτό η κεντρική κυβέρνηση αποφασίζει για την οικονομία, την άμυνα και την εξωτερική πολιτική. Οι πολιτείες ρυθμίζουν μόνες τους ζητήματα τοπικής αυτοδιοίκησης, δικαιοσύνης, εκπαίδευσης και αστυνόμευσης.
2. Αμερικανική επανάσταση και ιδέες Διαφωτισμού.
Η Αμερικανική επανάσταση απηχεί σε μεγάλο βαθμό τις ιδέες του Διαφωτισμού.
Η διακήρυξη της Ανεξαρτησίας αναφέρεται στα απαράγραπτα και απαραβίαστα φυσικά δικαιώματα της ζωής, της ελευθερίας, και της ευτυχίας όπως διατυπώθηκαν από τους διαφωτιστές. Επίσης σημαντική
θέση σ΄ αυτήν κατέχει η ιδέα του Κοινωνικού Συμβολαίου του Τζον Λοκ κατά τον οποίο τα άτομα δέχονται να παραχωρήσουν ορισμένες από τις ελευθερίες τους προκειμένου να συμβιώσουν όμως, αν το κράτος παραβεί τους όρους αυτού του κοινωνικού συμβολαίου και γίνει τυραννικό, τότε οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα της αντίστασης. Όμοια στην Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας οι συντάκτες της, διατυπώνουν ότι οι κυβερνήσεις των ανθρώπων, αντλούν τη δίκαιη εξουσία τους από τη συγκατάθεση των κυβερνωμένων, εάν όμως οποιαδήποτε μορφή διακυβέρνησης έρθει σε αντίθεση με τις αρχές της Διακήρυξης τότε είναι δικαίωμα του λαού να την αλλάξει ή να την καταργήσει και να καθιερώσει νέα. Στόχος κάθε κυβέρνησης πρέπει να είναι η εξασφάλιση της ευτυχίας των πολιτών.
Η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας μιλά επίσης για ισότητα απορρίπτοντας έτσι κάθε αυθεντία.
Στο Σύνταγμα των ΗΠΑ βρίσκει εφαρμογή η ιδέα της της Διάκρισης εξουσιών του Μοντεσκιέ. Σύμφωνα με αυτήν οι φορείς της εξουσίας πρέπει να είναι διαφορετικοί. Οι εξουσίες (εκτελεστική, νομοθετική και δικαστική) πρέπει να ασκούνται από διαφορετικά πρόσωπα έτσι ώστε οι φορείς της εξουσίας δεν θα συγκέντρωναν τόση δύναμη ώστε να κάνουν κατάχρησή της.
Εκτελεστική εξουσία → κυβέρνηση ( σώμα που εφαρμόζει τους νόμους )
Νομοθετική εξουσία → βουλή ( σώμα που θεσπίζει τους νόμους )
Δικαστική εξουσία → δικαστές ( ελέγχουν την τήρηση των νόμων )
Α. 4 Ιουλίου 1776, Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας
«Θεωρούμε ως αλήθειες, προφανείς από μόνες τους, ότι όλοι οι άνθρωποι δημιουργήθηκαν ίσοι και ότιο δημιουργός τους έδωσε ορισμένα δικαιώματα αναπαλλοτρίωτα ˙ ότι σ΄ αυτά περιλαμβάνονται η ζωή, η ελευθερία και η επιζήτηση της ευτυχίας ˙ ότι οι κυβερνήσεις θεσπίστηκαν για να εξασφαλίζουαυτά τα δικαιώματα και ότι δεν αντλούν τη δίκαιη εξουσία τους παρά από τη συγκατάθεση των κυβερνωμένων ˙ ότι κάθε φορά που η κυβέρνηση γίνεται καταστροφική γι’ αυτούς τους σκοπούς, ο λαός έχει το δικαίωμα να την τροποποιήσει ή να την καταργήσει και να δημιουργήσει μια νέα κυβέρνηση»…
«Οι αγγλικές αποικίες έχουν το δικαίωμα να είναι κράτη ελεύθερα και ανεξάρτητα, απαλλάσσονται από κάθε υπακοή στο στέμμα της Μεγάλης Βρετανίας και κάθε ένωση ανάμεσα σ΄ αυτές και στο κράτος της Μεγάλης Βρετανίας έχει διακοπεί».
(Το κείμενο επεξεργάστηκαν οι Τζέφερσον και Φραγκλίνος) Βασίλης Κρεμυδας,
Ιστορία Νεότερη και Σύγχρονη, Ελληνική-Ευρωπαϊκή και Παγκόσμια, ΟΕΔΒ,
Αθήνα 1985
ΕΡΩΤΗΣΗ :Αφού μελετήσετε το πιο πάνω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να εξηγήσετε ποιες ιδέες του διαφωτισμού βρίσκουν εφαρμογή στη Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ.
Β. Να εξηγήσετε την έννοια του ομόσπονδου κράτους μέσα από το Σύνταγμα των ΗΠΑ.