Μάθημα : ΙΣΤΟΡΙΑ Α Γυμνασίου

Τόπος :Κρήτη

Στην ανάπτυξή του συντέλεσαν :

   α)το εύκρατο - θερμό κλίμα,

   β)το εύφορο έδαφος,   

   γ)και η γεωγραφική θέση του νησιού (: ανάμεσα σε Ευρώπη - Ασία - Αφρική).

Ο πολιτισμός ονομάστηκε Μινωικός από τον βασιλιά της Κνωσού Μίνωα και ανακαλύφθηκε από τον Άρθουρ Έβανς.

 Η

Εμπόριο- Επικοινωνία:  έχουν επαφή με άλλες περιοχές του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου, όπως οι Κυκλάδες, η Κύπρος και η Αίγυπτος, με τις οποίες εμπορεύονται διάφορα προϊόντα.

 Εξάγουν λάδι, κρασί, ξυλεία, λίθινα αγγεία, ίσως υφάσματα και δέρματα.

 Εισάγουν μέταλλα ή άλλες πρώτες ύλες για την κατασκευή όπλων, εργαλείων και καλλιτεχνημάτων, όπως χαλκό από την Κύπρο και άργυρο από τις Κυκλάδες.

Ανάκτορα:

είναι μεγάλα συγκροτήματα κτιρίων, αποτελούνται δηλαδή από πολλές πτέρυγες δωματίων και είναι τα διοικητικά, οικονομικά, θρησκευτικά και καλλιτεχνικά κέντρα της περιοχής στην οποία βρίσκονται. Τα μινωικά ανάκτορα έχουν τα εξής κοινά χαρακτηριστικά:

-Έχουν προσανατολισμό στον άξονα Βορρά-Νότου.

-Έχουν μία ορθογώνια κεντρική αυλή. Γύρω της αναπτύσσονται οι πτέρυγες των δωματίων.

-Ήταν πολυώροφα, είχαν μεγάλες κλίμακες, φωταγωγούς, σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης και αρκετοί χώροι της έφεραν τοιχογραφίες. Από αυτές αντλούμε πλήθος πληροφοριών για της από της πτυχές της ζωής των Μινωιτών.

-Δεν ήταν οχυρωμένα.

Γραφή:
α) Η Γραμμική Α. Η γραφή ήταν συλλαβική, δηλαδή κάθε σημείο αντιστοιχούσε σε μία συλλαβή, και υπήρξε το πρότυπο για την ανάπτυξη της μυκηναϊκής γραφής. Σημεία αυτής της γραφής έχουν βρεθεί κυρίως επάνω σε αγγεία ή χαραγμένα σε πινακίδες απογραφής εμπορευμάτων. Η γραφή όμως αυτή δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί.

Θρησκεία:
-πίστευαν, βασικά, σε ένα σύμπλεγμα γυναικείων θεοτήτων οι οποίες έχουν άμεση σχέση με τη βλάστηση και τη διαδοχή των εποχών, την άνθηση και το μαρασμό, το θάνατο και την ανάσταση.

 -δεν υπήρχαν στην Κρήτη μεγάλοι ναοί αλλά μόνο μικρά ανακτορικά ή οικιακά ιερά.

- Οι πιστοί αισθάνονται τη θεότητα σαν κάτι μυστηριακό, φευγαλέο και άπιαστο.

 -η λατρεία του θείου πραγματοποιείται και σε σπήλαια, όπως στο Δικταίο Άντρο, όπου οι πιστοί προσέφεραν μικρά ειδώλια που απεικόνιζαν τους ίδιους τους θεούς.

--Μεγάλη είναι η σημασία  είχε το ιερό δέντρο. Το κύριο ιερό δέντρο φαίνεται να είναι η ελιά.

Σημαντικό ρόλο παίζει στη μινωική θρησκεία ο ταύρος. Οι τελετές περιλάμβαναν χορούς και αγώνες, όπως τα ταυροκαθάψια.

- Το ιερατείο το αποτελούσαν κυρίως γυναίκες, αλλά υπήρχαν και άνδρες ιερείς.

Τέχνη:   αγγεία από πηλό ή πέτρα, ειδώλια, κοσμήματα, τοιχογραφίες

-Η μινωική τέχνη έχει ποικιλία και πρωτοτυπία

-Έχουν κίνηση, ζωντάνια και χάρη

-απεικόνιση της φύσης.

-επηρέασαν τους Κυκλαδίτες και τους Μυκηναίους.

Οι τοιχογραφίες, που οι περισσότερες προέρχονται από το ανάκτορο της Κνωού, παριστάνουν :

συνήθως θρησκευτικές ή τελετουργικές πομπές,

ειδυλλιακά τοπία με πλούσια βλάστηση και ζώα,

 καθώς και θέματα από τον κόσμο της θάλασσας.

Κεραμική

Ο κεραμικός τροχός διευκολύνει την ταχύτερη κατασκευή των πήλινων αγγείων

 είναι κομψά και έχουν ποικίλα σχήματα.

Τα ωραιότερα αγγεία αυτής της εποχής στη μινωική Κρήτη είναι τα πολύχρωμα καμαραϊκά, που οφείλουν την ονομασία τους στο σπήλαιο των Καμαρών, όπου πρωτοβρέθηκαν. Κατασκευάζονταν στα εργαστήρια των μεγάλων ανακτόρων της Κνωσού και της Φαιστού. Τα καμαραϊκά αγγεία εξάγονταν σε όλη την ανατολική Μεσόγειο και την Αίγυπτο. Διακοσμούνταν συνήθως με πολύπλοκα καμπυλόγραμμα σχέδια γεμάτα φαντασία και σπανιότερα με θέματα από το ζωικό και φυτικό κόσμο.

Άλλα έργα τέχνης. 

Ειδώλια: είναι πήλινα και παριστάνουν γυναίκες, δεν λείπουν όμως και ειδώλια ανδρών και ζώων.

 τα ρυτά,: μεγάλα αγγεία, ορισμένα με μορφή κεφαλής ζώου, συνήθως του ιερού μινωικού ταύρου, τα οποία χρησιμοποιούνταν στις τελετουργίες.

 περίτεχνα κοσμήματα: από χρυσό και ασήμι και σφραγίδες από ελεφαντοστό και από σκληρούς ημιπολύτιμους λίθους με εγχάρακτα γραμμικά σχέδια.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 

1.Ποιος πολιτισμός ονομάζεται μινωικός ;
2. Από πού πήρε το όνομα του ο μινωικός πολιτισμόςΚκαι ποιος αρχαιολόγος έκανε τις ανασκαφές στην Κνωσό;
3. Για ποιους λόγους αναπτύχθηκε στην Κρήτη ο πρώτος σημαντικός πολιτισμός της Ευρώπης;
4. Τι γνωρίζετε για τη μινωική λατρεία ;( θεότητες , ιερά σύμβολα , ιερά ζώαΤι γνωρίζετε για τη μινωική λατρεία ;( θεότητες , ιερά σύμβολα , ιερά ζώα, λατρευτικοί χώροι, ιερατείο , λατρευτικές τελετές)

5.Ποια είδη γραφής έχουμε στη μινωική Κρήτη;
6.Τι ήταν τα καμαραϊκά αγγεία ; Γιατί ονομάστηκαν έτσι;

Φύλλο Εργασίας:

1.Στην Κνωσό ,τη Φαιστό ,τα Μάλια και τη Ζάκρο, υπήρχαν ανάκτορα ανοχύρωτα. (τι δείχνει αυτό;)

2. Αφού παρακολουθήσεις το βίντεο και παρατηρήσεις προσεκτικά τις εικόνες προσπάθησε να περιγράψεις τα Μινωικά ανάκτορα.: https://youtu.be/NEpJTxpRYpQ

Μπορείς να εξηγήσεις γιατί ονομάστηκε λαβύρινθος;

3.Μπορείτε να δικαιολογήσετε τον μύθο του Δαίδαλου και Ίκαρου;

4.Σε ποιες θεότητες πίστευαν οι Μινωίτες; Υπήρχαν μεγάλοι ναοί;Γιατί;

5.Ποιες μορφές γραφής χρησιμοποιούσαν οι Μινωίτες.

6.Τι είναι τα ταυροκαθάψια; Διαφέρουν από τις σημερινές ταυρομαχίες;

6.Δες τις παρακάτω εικόνες.Πως  φαίνεται ζούσαν οι Μινωϊτες ;Ποια ήταν η θέση των γυναικών;

7.Δες παρακάτω την "παριζιάνα" .Μπορείς να φανταστείς γιατί την ονόμασαν έτσι οι αρχαιολόγοι;

8.Εντυπωσιακά τα "καμαραϊκά" αγγεία . Περίγραψέ τα.

link : https://teachergeorgiasclass.weebly.com/9-omicron-muiotanuomegaiotakappa972sigmaf-piomicronlambdaiotatauiotasigmamu972sigmaf.html