Μάθημα : ΙΣΤΟΡΙΑ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Το Βυζάντιο σε κρίση
• 6ος – αρχές 7ου αι: κρίση:
– Λοιμοί και Κακές σοδειές
– Σεισμοί και Εισβολές
• Συνέπειες κρίσης:
– Εγκατάλειψη ή παρακμή πόλεων
– Μείωση πληθυσμού
– Υποχώρηση εμπορίου
– Υποχώρηση νομισματικής κυκλοφορίας
• Οικονομική κρίση => παραμέληση στρατού
Εξωτερική κρίση
• Σλάβοι à ευρωπαϊκές επαρχίες
• Πέρσες à φτάνουν στο Βόσπορο
• Λύση: ριζική μεταρρύθμιση à Ηράκλειος
Η αντεπίθεση του Ηράκλειου
• Ηράκλειος = στρατηγός αυτοκράτορας - Τι κάνει;
1. Οργανώνει το στρατό
2. Έχει την οικονομική συμπαράσταση της εκκλησίας
3. Συνεχείς εκστρατείες κατά των Περσών (622-628)
4. 626: Πέρσες, Άβαροι, Σλάβοι: πολιορκούν Κων/πολη à ηττώνται
5. Μάχη Γαυγαμήλων (627): νίκη κατά των Περσών και ανακτά όλες τις
επαρχίες της Εγγύς Ανατολής
6. Πέρσες: άρπαξαν Τίμιο Σταυρό => εκστρατείες: θρησκευτικό χαρακτήρα
7. Ο αυτοκράτορας à ομιλίες κατά των εχθρών του Χριστιανισμού
8. Εμπνέει το στρατό του και κερδίζει τις νίκες που είδαμε

Θέματα
• 7ος αι: αραβικές κατακτήσεις / ανάγκη άμυνας 
• Θέματα = νέο διοικητικό σύστημα
• Θέματα = διοικητικές περιφέρειες με το δικό τους στρατό
• Υπηρετούν στο θεματικό στρατό ελεύθεροι αγρότες à τους παραχωρούνται
στρατιωτικά κτήματα (στρατιωτόπια)
• Οι στρατιώτες: συντηρούν τις οικογένειές τους, αγοράζουν τον οπλισμό τους,
καλύπτουν τα έξοδα των εκστρατειών και τα τέλη 7ου αι: επέκταση του στις ευρωπαϊκές επαρχίες
Εξελληνισμός
• Ολοκληρώνεται ο εξελληνισμός της κρατικής διοίκησης:
• Επίσημη γλώσσα: ελληνική
• Ρωμαϊκοί τίτλοι: τους αντικαθιστούν ελληνικοί: βασιλεύς, πιστός εν Χριστώ
•  τέλος Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και à αρχή μεσαιωνικής ελληνικής Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Ερωτήσεις
1. Ποια ήταν η κατάσταση στο Βυζάντιο κατά τους 6ο και 7ο αι. και ποιες οι
συνέπειές της;
2. Ποιοι είναι οι κυριότεροι εχθροί του Βυζαντίου κατά την περίοδο αυτή;
3. Με ποια μέτρα προσπαθεί ο Ηράκλειος να ανασυνταχθεί ώστε να
αντιμετωπίσει τους εχθρούς;
4. Τι ήταν τα θέματα, για ποιους λόγους δημιουργήθηκαν και πώς
λειτουργούσαν;
5. Με ποιες ενέργειες ολοκληρώθηκε ο εξελληνισμός της κρατικής διοίκησης
κατά την περίοδο αυτή;