Μάθημα : ΙΣΤΟΡΙΑ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Ορισμός, ιδρυτές, τόπος και χρόνος:

Η Φιλική Εταιρεία ήταν μια μυστική οργάνωση που σκοπό είχε να προετοιμάσει την επανάσταση των Ελλήνων. Δημιουργήθηκε στην Οδησσό της Ρωσίας το 1814 με πρωτεργάτες τους:

• Ν. Σκουφά
• Αθ. Τσακάλωφ
• Εμμ. Ξάνθο
• Π. Αναγνωστόπουλο

Οι δυσκολίες που είχαν να αντιμετωπίσουν οι Φιλικοί στην οργάνωση τους

• Θα έπρεπε να κάνουν τεράστιες οργανωτικές προσπάθειες καθώς ο ελληνισμός ήταν διάσπαρτος σε μεγάλο γεωγραφικό χώρο.
• Η ανάγκη διατήρησης μεγάλης μυστικότητας. Έπρεπε να αποφύγουν να γίνουν αντιληπτοί από την Οθωμανική διοίκηση αλλά και από άλλα ευρωπαϊκά αυταρχικά κράτη.
• Η υπερνίκηση των δισταγμών. Πολλοί Έλληνες δυσκολεύονται να πιστέψουν διότι είδαν πολλά επαναστατικά κινήματα στο παρελθόν να αποτυγχάνουν. Πρέπει λοιπόν να τους κάνουν να πιστέψουν σε αυτό τον αγώνα.
• Η κινητοποίηση ανθρώπων διαφορετικών κοινωνικών ομάδων και με διαφορετικά οικονομικά-κοινωνικά συμφέροντα. (Στην αρχή, έως το 1818 απευθυνόταν μόνο σε πλούσιους Έλληνες, εμπόρους, προκειμένου να εξασφαλιστούν τα οικονομικά μέσα για την ανάπτυξη της. Αργότερα άρχισε να απευθύνεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα. Γυναίκες γίνονταν δεκτές μόνο κατ’ εξαίρεση.)

Στοιχεία  οργάνωσής της:

• Τα υποψήφια μέλη δοκιμάζονταν για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν ενταχθούν στην Φιλική Εταιρεία.
• Ένταξη και όρκος πίστης και αφοσίωσης.
• Προβλεπόμενη τιμωρία για τους παραβάτες ο θάνατος.
• Οι φιλικοί χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα και επικοινωνούσαν με κρυπτογραφικό αλφάβητο.

Η ηγεσία της

Η Αόρατη Αρχή, παρέμενε μυστική και ανατέθηκε στον Αλέξανδρο Υψηλάντη, αξιωματικό του ρωσικού στρατού, ο οποίος ανακηρύχθηκε Γενικός Επίτροπος της Αόρατης Αρχής. Αρχικά είχαν απευθυνθεί στον Ιωάννη Καποδίστρια, τον υπουργό εξωτερικών της Ρωσίας, ο οποίος αρνήθηκε γιατί πίστευε πως δεν ήταν ακόμα καιρός για επανάσταση.

Β. Η κήρυξη της ελληνικής επανάστασης στις Ηγεμονίες

Λόγοι για τους οποίους η επανάσταση ξεκίνησε από τις παραδουνάβιες ηγεμονίες:

• Δεν υπήρχε εκεί οθωμανικός στρατό, σύμφωνα με τις Ρωσοτουρκικές συνθήκες.
• Η περιοχή ήταν κοντά στα σύνορα με τη Ρωσία, άρα υπήρχε κοντά ρωσικός στρατός.
• Θα μπορούσαν να βοηθήσουν την επανάσταση διάφοροι Βαλκάνιοι ηγέτες.

Η έναρξη της επανάστασης

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης μπήκε στις ηγεμονίες και κήρυξε την επανάσταση στο Ιάσιο της Βλαχίας στις 24 Φεβρουαρίου 1821. Κυκλοφόρησε προκηρύξεις με τις οποίες κήρυττε την επανάσταση, αφήνοντας να εννοηθεί ότι πίσω από αυτήν βρίσκονταν η Ρωσία. Παράλληλα συγκροτούσε τον στρατό του.

Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισε το κίνημα του Υψηλάντη:

• Οι πλούσιοι Έλληνες των Ηγεμονιών δεν βοήθησαν υλικά και δεν προχωρούσε η στρατολόγηση.
• Ο Τσάρος αποκήρυξε την επανάσταση και επέτρεψε την είσοδο τουρκικού στρατού στις ηγεμονίες για την καταστολή της.
• Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ αναγκάστηκε να αφορίσει τους επαναστάτες, μετά από εντολή και πίεση του σουλτάνου.
• Ο τοπικός ηγέτης Βλαντιμηρέσκου θεωρήθηκε προδότης και εκτελέστηκε με εντολή της Φιλικής Εταιρείας.

Το τέλος της επανάστασης στις Ηγεμονίες:

Η κρίσιμη μάχη δόθηκε στο Δραγατσάνι (7 Ιουνίου 1821), όπου και διακρίθηκε ο Ιερός Λόχος (μια μονάδα από εθελοντές σπουδαστές). Δυστυχώς όμως ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε. Μετά την ήττα στο Δραγατσάνι ο Υψηλάντης συνελήφθη στην Αυστρία και έτσι η επανάσταση απέτυχε.

ΑΣΚΗΣΗ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ