Παρουσίαση/Προβολή

Διδάσκοντες

Τερζοπούλου Ελένη

Περιεχόμενο μαθήματος

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2025-2026

129476_2_ΣΥΝ_114115_ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ_ΓΥΜΝ_ΗΜΕΡ_ΕΚΚΛ_2023_24.pdf (iep.edu.gr)

Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών βάσει 4 αξόνων προσδοκώμενων μαθησιακών
αποτελεσμάτων
Άξονες Προσδοκώμενων Μαθησιακών Αποτελεσμάτων       Προτεινόμενες ώρες διδασκαλίας
Η Πληροφορική στον σύγχρονο κόσμο
• Βασικές έννοιες                                                                                                           8
Χειρίζομαι και δημιουργώ
• Δημιουργώ με τον κειμενογράφο                                                                           18
Αναζητώ πληροφορίες, επικοινωνώ και συνεργάζομαι
• Γνωρίζω το Διαδίκτυο και επικοινωνώ                                                                  12
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα
• Προγραμματίζω υπολογιστικές συσκευές και ρομποτικά συστήματα             14

Μαθησιακοί στόχοι

Ο μαθητής/-ήτρια πρέπει να είναι ικανός/ή

• να διακρίνει και να κατονομάζει τις έννοιες δεδομένα και πληροφορία στο πλαίσιο πραγματικών προβλημάτων
• να περιγράφει τον κύκλο επεξεργασίας δεδομένων
• να αναγνωρίζει τον υπολογιστή ως μηχανή επεξεργασίας που δέχεται δεδομένα και παράγει πληροφορίες
• να κατονομάζει τις βασικές συσκευές της σύγχρονης ψηφιακής τεχνολογίας (π.χ. κινητό τηλέφωνο, ψηφιακή φωτογραφική μηχανή, mp3, υπολογιστής) και να περιγράφει τη λειτουργία τους
• να διακρίνει τα βασικά μέρη ενός υπολογιστικού συστήματος και να περιγράφει τη λειτουργία τους (ΚΜΕ, μνήμη, μέσα αποθήκευσης, περιφερειακές συσκευές)
• να αναγνωρίζει τους διάφορους τύπους περιφερειακών συσκευών και τη χρησιμότητά τους
• να συνδέει τις βασικές περιφερειακές συσκευές στο υπολογιστικό σύστημα
• να αναγνωρίζει τα βασικά μέρη στο εσωτερικό του υπολογιστή (επεξεργαστής, μνήμη, θύρες επέκτασης)
• να περιγράφει τη λειτουργία της μνήμης στο υπολογιστικό σύστημα ως μέσο προσωρινής αποθήκευσης
• να περιγράφει τον ρόλο του επεξεργαστή στο υπολογιστικό σύστημα
• να διακρίνει και να αξιολογεί τα χαρακτηριστικά των τμημάτων στο εσωτερικό του υπολογιστή
• να προσδιορίζει την έννοια του δυαδικού ψηφίου (bit)
• να προσδιορίζει την έννοια του Byte
• να κατονομάζει τα είδη των δεδομένων που αποθηκεύονται σε ψηφιακά μέσα
• να αναγνωρίζει την ανάγκη ψηφιακής αναπαράστασης των δεδομένων
• να περιγράφει τις μονάδες μέτρησης πληροφορίας
• να αναγνωρίζει και να υιοθετεί τους κανόνες εργονομίας και τις πρακτικές ορθής και ασφαλούς χρήσης υπολογιστών και ψηφιακών συσκευών
• να διακρίνει το υλικό και το λογισμικό σε ένα υπολογιστικό σύστημα ή μια ψηφιακή συσκευή
• να διακρίνει το λογισμικό εφαρμογών και συστήματος
• να περιγράφει τον ρόλο του λειτουργικού συστήματος
• να εγκαθιστά και να αφαιρεί λογισμικό από το υπολογιστικό σύστημα
• να διακρίνει το λογισμικό ανοικτού και κλειστού κώδικα
• να τεκμηριώνει την επιλογή λογισμικού εξετάζοντας όλες τις εναλλακτικές δυνατότητες ως προς την άδεια χρήσης
• να τροποποιεί και να αποθηκεύει απλά κείμενα που θα του δοθούν
• να δημιουργεί κείμενα σύμφωνα με τους καθιερωμένους κανόνες πληκτρολόγησης
• να μορφοποιεί ένα κείμενο με βάση συγκεκριμένα χαρακτηριστικά γραμματοσειράς (μέγεθος, χρώμα, τύπος κ.λπ.)
• να τροποποιεί τη μορφή των παραγράφων και τη στοίχιση σε ένα έγγραφο
• να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά τεχνικές αντιγραφής/μετακίνησης τμημάτων κειμένου ή αντικειμένων σε ένα έγγραφο
• να εισάγει και να διαμορφώνει λίστες κουκκίδων ή αρίθμησης σε ένα έγγραφο
• να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά το εργαλείο ορθογραφικού-γραμματικού ελέγχου στα έγγραφα που δημιουργεί
• να εισάγει και να επεξεργάζεται εικόνες και σχήματα σε ένα έγγραφο
• να χρησιμοποιεί την προεπισκόπηση εγγράφου και να τυπώνει ένα έγγραφο
• να εκφράζεται δημιουργικά μέσω του γραπτού λόγου και των ψηφιακών έργων που αναπτύσσει
• να δημιουργεί και να διαμορφώνει ένα κείμενο σύμφωνα με δοσμένα χαρακτηριστικά
• να αναπτύσσει ολοκληρωμένα και με αρτιότητα τις σχετικές εργασίες που του/της ανατίθενται
• να χρησιμοποιεί το εργαλείο εύρεσης και αντικατάστασης χαρακτήρων (λέξεων) σε ένα έγγραφο
• να διαμορφώνει και να επεξεργάζεται την κεφαλίδακαι το υποσέλιδο σε ένα έγγραφο
• να δημιουργεί απλά σχήματα σε ένα έγγραφο χρησιμοποιώντας το σχεδιαστικό εργαλείο του κειμενογράφου
• να ρυθμίζει τη διαμόρφωση των σελίδων ενός εγγράφου (περιθώρια, προσανατολισμός και μέγεθος χαρτιού)
• να διαμορφώνει ένα έγγραφο περιγράμματα, πλήθος λέξεων, υποσημειώσεις, αλλαγή σελίδας, αλλαγή ενοτήτων κεφαλίδα/υποσέλιδο κ.λπ.)
• να εισάγει και να επεξεργάζεται πλαίσια και στήλες σε ένα έγγραφο
• να εισάγει πίνακα Περιεχομένων σε μια έκθεση ή εργασία και να τον ενημερώνει
• να εισάγει και να επεξεργάζεται πίνακες σε ένα έγγραφο τόσο για την παρουσίαση δεδομένων σε πίνακα όσο και για την δόμηση μιας σελίδας να ορίζει τις ρυθμίσεις εκτύπωσης σε ένα έγγραφο
• να χρησιμοποιεί την δυνατότητα «Αναθεώρηση εγγράφου» και «Παρακολούθηση αλλαγών» για να επεξεργάζεται ένα αρχείο συνεργατικά
• να δημιουργεί συνεργατικά έγγραφα κειμένου μέσω Διαδικτύου
• να αναγνωρίζει και να χειρίζεται τα βασικά στοιχεία του γραφικού περιβάλλοντος εργασίας (π.χ. παράθυρο, εικονίδιο, έναρξη, τερματισμός)
• να διαχειρίζεται και να τροποποιεί ιδιότητες παραθύρων στο γραφικό περιβάλλον εργασίας
• να παραμετροποιεί το γραφικό περιβάλλον εργασίας (π.χ. προσαρμογή επιφάνειας εργασίας, προστασία οθόνης)
• να χειρίζεται αρχεία και φακέλους (δημιουργία, αναζήτηση, αντιγραφή, μετακίνηση, μετονομασία, άνοιγμα, κλείσιμο, διαγραφή, ανάκτηση) σε ποικίλα αποθηκευτικά μέσα
• να εξάγει πληροφορίες σχετικά με τα προσωπικά του/της αρχεία (όνομα, τύπος, μέγεθος, ημερομηνίες δημιουργίας και τελευταίας τροποποίησης)
• να οργανώνει το χώρο αποθήκευσης που χρησιμοποιεί (χρήση φακέλων και υποφακέλων στο σκληρό δίσκο, στη μνήμη flash κ.λπ.)
• να αναγνωρίζει τη σημασία κατάλληλης ονοματολογίαςστα αρχεία και στους φακέλους που χρησιμοποιεί
• να χρησιμοποιεί αφαίρεση για να αποσυνθέτει ένα πρόβλημα σε επιμέρους προβλήματα
• να περιγράφει και να αναλύει μια σειρά από οδηγίες (για παράδειγμα να περιγράφει τη συμπεριφορά ενός χαρακτήρα σε ένα βίντεο παιχνίδι που καθοδηγείται από κανόνες και αλγόριθμους)
• να καθορίζει έναν αλγόριθμο ως μια ακολουθία οδηγιών που μπορούν να υποστούνεπεξεργασία από έναν υπολογιστή
• να κωδικοποιεί έναν αλγόριθμο σε προγραμματιστικό περιβάλλον
• να εφαρμόζει τεχνικές ελέγχου και διόρθωσης σφαλμάτων στα προγράμματα που δημιουργεί
• να αναγνωρίζει την αναγκαιότητα και τη χρησιμότητα των δομών επανάληψης και να τις χρησιμοποιεί στα προγράμματα που αναπτύσσει
• να περιγράφει την έννοια της μεταβλητής
• να προσδιορίζει, αναλύει και εφαρμόζει εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης του ίδιου προβλήματος με δοκιμήδιαφορετικών προγραμματιστικών δομών
• να χρησιμοποιεί εντολές εισόδου/εξόδου στα προγράμματα που αναπτύσσει
• να εφαρμόζει βασικές τεχνικές ελέγχου και διόρθωσης σφαλμάτων στα προγράμματα που δημιουργεί
• να περιγράφει την αναγκαιότητα της δομής επιλογής
• να χρησιμοποιεί εντολές επανάληψης και επιλογής στα προγράμματα που αναπτύσσει
• να εκτελεί τουλάχιστον έναν αλγόριθμο αναζήτησης και ταξινόμησης
• να χρησιμοποιεί τουλάχιστον μια οπτική αναπαράστασητου προβλήματος, των δομών και των δεδομένων (γραφήματα, διαγράμματα, διαγράμματα δικτύου, διαγράμματα ροής)
• να αναγνωρίζει το Διαδίκτυο ως μέσο επικοινωνίας, συνεργασίας, ενημέρωσης, ψυχαγωγίας και πολιτισμού
• να αναγνωρίζει και να αναφέρει τις βασικές υπηρεσίες του Διαδικτύου
• να χρησιμοποιεί τις κύριες λειτουργίες ενός λογισμικού πλοήγησης στον Παγκόσμιο Ιστό (διαχείριση αγαπημένων, διαχείριση προβολών και εκτύπωσης, διαχείριση λήψεων)
• να επιλέγει ιστότοπους και να πλοηγείται σε αυτούς με στόχο την αναζήτηση πληροφοριών
• να διακρίνει διάφορες κατηγορίες ιστότοπων (.gr, .com, .gov, .edu κ.λπ.)
• να χρησιμοποιεί τις κύριες λειτουργίες μιας μηχανής αναζήτησης για την αναζήτηση πληροφοριών για ένα συγκεκριμένο σκοπό
• να εφαρμόζει αποτελεσματικές στρατηγικές αναζήτησηςπληροφοριών για την υλοποίηση των εργασιών του/της
• να αξιολογεί και να αξιοποιεί τα αποτελέσματα από μια μηχανή αναζήτησης με στόχο την ανεύρεση πληροφοριών για ένα συγκεκριμένο σκοπό
• να διαπιστώνει και να αναγνωρίζει την προέλευσημιας πληροφορίας από πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό (συντάκτης, φορέας, ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης κ.λπ.)
• να χρησιμοποιεί τεχνικές και κριτήρια αξιολόγησης των πληροφοριών που αναζητά σε ηλεκτρονικές πηγές (συνάφεια, αξία και χρησιμότητα των πληροφοριών για το συγκεκριμένο σκοπό)
• να αξιολογεί τις πληροφορίες που εντοπίζει σε ηλεκτρονικές πηγές χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα κριτήρια (εγκυρότητα, πληρότητα, ακρίβεια κ.λπ.)
• να αξιολογεί την ασφάλεια και την ποιότητα των ιστότοπων που χρησιμοποιεί
• να αναγνωρίζει την προέλευση μιας πληροφορίας από πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό (συντάκτης, φορέας, ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης κ.λπ.)
• να αξιολογεί τις πληροφορίες που εντοπίζει σε ηλεκτρονικές πηγές χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα κριτήρια (εγκυρότητα, πληρότητα, ακρίβεια κ.λπ.)
• να χρησιμοποιεί τεχνικές και κριτήρια αξιολόγησηςτων πληροφοριών που αναζητά σε ηλεκτρονικές πηγές (συνάφεια, αξία και χρησιμότητα των πληροφοριών για τον συγκεκριμένο σκοπό)
• να σέβεται και να αναφέρει τα πνευματικά δικαιώματα σε πληροφορίες και λογισμικό που αντλεί από πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό
• να αναπτύξει ικανότητες στοχοθεσίας και αυτορρύθμισης κατά την πλοήγηση σε πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό
• να αναγνωρίζει τις άδειες χρήσης περιεχομένου και λογισμικού που αντλεί από πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό
• να επιχειρηματολογεί για τις συνέπειες της πειρατείας λογισμικού και προϊόντων πνευματικής δημιουργίας
• να χρησιμοποιεί το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για να επικοινωνήσει και να ανταλλάξει πληροφορίες (σύνθεση και αποστολή μηνύματος, επισύναψη αρχείου, απάντηση, προώθηση, διαχείριση φακέλων μηνυμάτων κ.λπ.)
• να διαχειρίζεται τα αρχεία που επισυνάπτονται σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
• να διακρίνει τις διαφορές μεταξύ του λογισμικού διαχείρισης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και μιας διαδικτυακής υπηρεσίας ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
• να είναι ενήμερος για τις μορφές κακόβουλου λογισμικού
• να αναγνωρίζει μηνύματα ανεπιθύμητης αλληλογραφίας
• να αξιολογεί την ασφάλεια ηλεκτρονικών μηνυμάτων και των συνημμένων αρχείων
• να προστατεύει τα δεδομένα του λογαριασμού του/της (συνθηματικό πρόσβασης, κλείσιμο συνόδου κ.λπ.)
• να χρησιμοποιεί τις δυνατότητες ασφαλούς πλοήγησης του φυλλομετρητή
• να ρυθμίζει την ασφάλεια του υπολογιστικού συστήματος (π.χ. αντιϊικό πρόγραμμα, τείχος προστασίας)
• να πραγματοποιεί έλεγχο του υπολογιστή και των αποθηκευτικών μέσων για ιούς
• να δημιουργεί και να ανακτά αντίγραφα ασφαλείας αρχείων
• να προβληματίζεται για τη δημοσιοποίηση προσωπικών του/της δεδομένων και να λαμβάνει κατάλληλα μέτρα προστασίας
• να γνωρίζει τους φορείς που ασχολούνται με την ασφάλεια στο Διαδίκτυο και την προστασία των πολιτών από ηλεκτρονικά εγκλήματα
• να σέβεται και να αναφέρει τα πνευματικά δικαιώματα σε πληροφορίες και λογισμικό που αντλεί από πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό
• να επιχειρηματολογεί για τις συνέπειες της πειρατείαςλογισμικού και προϊόντων πνευματικής δημιουργίας

Μέθοδοι διδασκαλίας

Βασική τεχνική διδασκαλίας κυρίως στο εργαστηριακό μέρος του μαθήματος καθίστανται τα
σχέδια εργασίας/έρευνας (projects). Τα σχέδια εργασίας/έρευνας σε ορισμένες περιπτώσεις
είναι δυνατό να συνδυάσουν τη διδασκαλία πολλών θεματικών ενοτήτων της Πληροφορικής
μαζί, αλλά και να αξιοποιήσουν διαθεματικές και διεπιστημονικές προσεγγίσεις.
Επίσης, για τη διδασκαλία της θεωρίας, εκτός των άλλων διαθέσιμων εκπαιδευτικών
τεχνικών και δραστηριοτήτων, προτείνονται δραστηριότητες Πληροφορικής χωρίς
υπολογιστές, οι οποίες ενεργοποιούν τους μαθητές/-ήτριες, αφού τους διδάσκουν με
παιγνιώδη και συμμετοχικό τρόπο τις βασικές έννοιες της Επιστήμης της Πληροφορικής.
Στις περιπτώσεις που προτείνονται βιντεομαθήματα είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί
αντεστραμμένη διδασκαλία και παιδαγωγική (flipped classroom) προκειμένου να
αξιοποιηθεί κατάλληλα ο περιορισμένος διδακτικός χρόνος στην τάξη. Η μέθοδος αυτή
προτείνεται να αξιοποιηθεί, εφόσον το επιτρέπει η πρόσβαση των μαθητών/-τριών στο
Διαδίκτυο από το σπίτι.
Οι εκπαιδευτικοί ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν Ελεύθερο και Ανοικτό Λογισμικό και
Υλικό.
Η διδακτική πορεία θα πρέπει να αξιοποιεί την έμφυτη περιέργεια και την αυτενέργεια των
μαθητών/-τριών μέσα από αυθεντικές δραστηριότητες και συμμετοχικές τεχνικές
διδασκαλίας.
Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, οι εκπαιδευτικοί, ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών/-
τριών τους, δύνανται να προβούν σε εκείνες τις αλλαγές που επιβάλλονται για την ορθότερη
επίτευξη των στόχων του μαθήματος.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Το ισχύον Βιβλίο του Μαθητή («Πληροφορική Α,Β,Γ Γυμνασίου» των Αράπογλου Α., Μαβόγλου Χ.,
Οικονομάκου Η., Φύτρου Κ.) αποτελεί μέρος του εκπαιδευτικού υλικού που θα
αξιοποιήσουν εκπαιδευτικοί και μαθητές/-ήτριες καθόσον προτείνεται νέο εκπαιδευτικό
υλικό, ενώ δίνεται η δυνατότητα στον/στην εκπαιδευτικό να σχεδιάσει τις δικές του
δραστηριότητες, να αξιοποιήσει αξιόλογο και κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό που αυτός/-ή
θα βρει αλλά και να δημιουργήσει νέο δικό του/της.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Α΄, Β΄, Γ΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ (ebooks.edu.gr)

Διαδρομή έργων | Εισαγωγή στον προγραμματισμό με Scratch για παιδιά (raspberrypi.org)

Σχέδια Μαθημάτων | SaferInternet4kids

Topics - CS Unplugged

Computer_Science.pdf (greeklug.gr)

Προγραμματισμός σε Scratch – Σ.Ε.Π. ΧΙΟΥ (sepchiou.gr)