Μάθημα : Μουσική Α' Γυμνασίου 2022-2023
Κωδικός : 3601030192
-
Θεματικές Ενότητες
Η ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη.
1η ενότητα του μαθήματος της μουσικής!
Με αφορμή την ανακήρυξη του Μίκη Θεοδωράκη σε επίτιμο δημότη Καλαμάτας τις προηγούμενες μέρες, το πρώτο μας διαδικτυακό μάθημα είναι αφιερωμένο στη ζωή και το έργου αυτού του σπουδαίου έλληνα συνθέτη. Στην αρχή θα παρακολουθήσετε μία σύντομη βιογραφία της ζωής και του έργου του ενώ στη συνέχεια θα ακούσετε τραγούδια του που λίγο ή πιο πολύ τα γνωρίζετε. Τέλος, θα έχετε τη δυνατότητα να εκφράσετε τις σκέψεις σας για τη μουσική του.
Οι διαφάνειες της παρουσίασης αλλάζουν με το δεξί βελάκι για να προλαβαίνετε να τις διαβάζετε. Το τραγούδι που ακούγεται στην παρουσίαση είναι το "Τι Θέλω" σε μουσική Μ. Θεοδωράκη και ποίηση του Γ. Δροσίνη. Ένα τραγούδι για την αξιοκρατία.. Πηγή: https://www.sansimera.gr/biographies/899
Στη συνέχεια θα ακούσετε γνωστά τραγούδια του συνθέτη. Το κάθε τραγούδι συνοδεύεται από ένα κείμενο word με τους στίχους για να τραγουδήσετε και εσείς μαζί.. Δεν χρειάζεται να τα ακούσετε όλα την ίδια χρονική στιγμή. Μπορείτε να επιλέξετε διαφορετικές ώρες και μέρες. Πάντα κατά την ακρόαση να είστε ήρεμοι, να μην βιάζεστε και να προσέχετε τόσο τη μουσική όσο και τους στίχους.
Καλή ακρόαση!
Πρώτο τραγούδι το τραγούδι της παρουσίασης "Τι θέλω". Ακολουθεί ένα κείμενο σε μορφή word με τους στίχους του τραγουδιού.
Ένα τραγούδι που θα μαθαίναμε για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. Λόγω πανδημίας δεν κατέστη δυνατόν. Η μουσική και οι στίχοι είναι του Μ. Θεοδωράκη.
Ένα τραγούδι του Μ. Θεοδωράκη σε ποίηση Ο. Ελύτη. Από το έργο "Άξιον Εστί".
Τα δύο τελευταία τραγούδια είναι γνωστά διότι τα τραγουδάμε στην επέτειο του Πολυτεχνείου (17 Νοέμβρη).
Ο Μ. Θεοδωράκης έχει γράψει τραγούδια για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Τραγούδια που έκαναν γνωστό τον ίδιο και τη μουσική του αλλά και όλη την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου.
"Ο Ζορμπάς" είναι ένα από αυτά..
Η ταινία 'Αλέξης Ζορμπάς" με σκηνοθέτη τον Μιχάλη Κακογιάννη γυρίστηκε το 1964 στην Κρήτη. Βασίστηκε στο ομώνυμο λογοτεχνικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη "Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά". Έπαιξαν ξένοι και Έλληνες ηθοποιοί διεθνούς φήμης και γνώρισε παγκόσμια επιτυχία. Ένας από τους λόγους της επιτυχίας ήταν και η μουσική του Μ. Θεοδωράκη, το λεγόμενο "συρτάκι".. και εφόσον δεν έχει λόγια να τραγουδήσετε μπορείτε να παίξετε τον ρυθμό με παλαμάκια ή ακόμα και να χορέψετε. Στο youtube μπορείτε να δείτε αποσπάσματα της ταινίας και γιατί όχι να αντιγράψετε τις κινήσεις του Anthony Quinn (Άντονυ Κουίν).
Πλησιάζοντας προς το τέλος του 1ου μαθήματος επέλεξα ένα μουσικό έργο του Μ. Θεοδωράκη σε ποίηση του Γ. Ρίτσου.
Η ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ (γραμμένη το 1945-47 και τυπωμένη πρώτη φορά το 1954 μέσα στην ευρύτερη συλλογή Αγρύπνια που περιέχει το έργο του ποιητή από το 1941 ως το 1953) είναι μια μεγάλη ποιητική σύνθεση χωρισμένη σε επτά μέρη-ενότητες. Στη σύνθεση αυτή ο ποιητής, συνδέοντας με τρόπο προσωπικό διάφορα στοιχεία της ιστορικής παράδοσης και ποικίλους εκφραστικούς τρόπους, μας δίνει ανάγλυφη τη μορφή της Ελλάδας και των ανθρώπων της στον αδιάκοπο αγώνα τους για ελευθερία, δικαιοσύνη και ανθρωπιά. Το ποίημα γράφτηκε μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο από τον Γιάννη Ρίτσο, ανάμεσα 1945-47 και είναι μια εποποιία της αντίστασης του ελληνικού λαού κατά των ναζί. Μελοποιήθηκε από τον Μ. Θεοδωράκη το 1966.
Φτάσαμε στο τέλος για το πρώτο μας διαδικτυακό μάθημα και πριν σας περιγράψω την εργασία σας, που θα ήταν καλό να την έχω πριν την επόμενη Πέμπτη, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας κάποιες δικές μου σκέψεις για τον Μ. Θεοδωράκη όπως θα σας τα έλεγα στην τάξη.
Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι ένας σπουδαίος συνθέτης που κατάφερε η μουσική του να έχει απήχηση σε πολλές γενιές Ελλήνων. Έχει βραβευτεί για το έργο του από κυβερνήσεις, πανεπιστήμια, συλλόγους, δημοτικές αρχές κ.α. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι κατάφερε με το έργο του να αγγίξει τις καρδιές και τις σκέψεις των απλών ανθρώπων.
Πώς όμως το κατάφερε αυτό;
Ακούγοντας τα τραγούδια του κατάλαβα ότι μιλούν για δικαιοσύνη και ελευθερία, για τις δυσκολίες και τις αντιξοότητες ταραγμένων χρόνων, για αξιοκρατία, για ιδανικά, εν τέλει για τη διαμόρφωση μιας καλύτερης κοινωνίας. Κατάφερε να αισθανθεί τις ανάγκες και να πιάσει τον παλμό της κοινωνίας. Το κατάφερε γιατί είχε δίπλα του σπουδαίους ανθρώπους όπως τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Ρίτσο. Και ο ίδιος όμως ασπάζεται τις αποψείς των ποιητών που μελοποιεί και γίνεται ένα με το έργο τους. Όπως ο Λ.Β. Μπετόβεν ασπάζεται τις απόψεις του γερμανού ποιητή Φρίντριχ Φον Σίλερ και μελοποιεί το ποίημα "Ωδή στη Χαρά" το οποίο μιλάει για συνύπαρξη και συναδέλφωση των λαών, έτσι και ο Μ. Θεοδωράκης οραματίζεται ένα καλύτερο μέλλον για τους ανθρώπους μέσω της μουσικής του.
Από την ηλικία σας άκουγα το παρακάτω ποίημα και πάντα αναρωτιόμουν:
"Μικρός λαός και πολεμά, δίχως σπαθιά και βόλια" (ποιος είναι αυτός ο μικρός λαός και πώς πολεμά δίχως όπλα, και εν τέλει με τί πολεμά;)
"Για όλου του κόσμου το ψωμί, το φως και το τραγούδι" (ποιό είναι το ψωμί, το φως και το τραγούδι;)
"Κάτω απ' τη γλώσσα του κρατεί, τους βόγγους και τα ζήτω" (τι να σημαίνει αυτό άραγε;)
"Κι αν κάνει πως τα τραγουδεί, ραγίζουν τα λιθάρια" (δηλαδή όταν τραγουδάει ραγίζουν τα λιθάρια-οι πέτρες;)
Ακολουθεί το τραγούδι "Ο Λαός" σε ποίηση Γ. Ρίτσου και μουσική Μ. Θεοδωράκη..